“Mam, mag ik die lange zwarte jurk van jou ook eens aan, als we straks weer naar school mogen ofzo?” “Huh”, zeg ik, “welke bedoel je, ik heb helemaal geen lange zwarte jurk..”. “Jawel”, zegt ze, “die lange jurk die op jouw kantoor hangt”. Ik moet een beetje lachen. “Dat is mijn toga, schat”. Ze kijkt me aan en haalt haar schouders op. “Dat zeg ik toch, die zwarte jurk!”.

Ik krijg vaak vragen over mijn toga. Over het waarom bijvoorbeeld. Dat is dus vanwege de gelijkheid die in de rechtszaal gewenst is. Onder de toga maakt het niet uit of je man, vrouw, transgender of wat dan ook bent. Het maakt niet uit of je arm of rijk bent, religieus of niet religieus bent. In de rechtszaal zijn we allemaal gelijk.

Althans, dat is de gedachte waarmee Napoleon Bonaparte de toga voor het eerst introduceerde in de Nederlandse rechtszaal. Niet alleen wij advocaten dragen er een, ook de rechters doen dat. Want ook bij rechters zou het niet moeten uitmaken waar ze vandaan komen, wat hun achtergrond is en welk geloof zij al dan niet aanhangen.

Of dat in de praktijk ook daadwerkelijk zo werkt, betwijfel ik soms. Rechters zijn niet blind. En ook ik merk vaak dat een vrouwelijke rechter anders is dan een mannelijke rechter. Anders, waarmee ik niet wil zeggen in negatieve of positieve zin. Gewoon, anders. Vrouwen en mannen zijn nu eenmaal niet hetzelfde. Wij blijven bovenal allemaal mensen. Mensen met gevoelens, gedachten, vooroordelen, stigma’s en noem maar op. Die verdwijnen niet als de toga verschijnt. Maar misschien is een toga wel een reminder voor gelijkheid en dus helemaal niet verkeerd.

En mijn toga? Eigenlijk ben ik daar best een beetje trots op. Hij is gemaakt door mijn vader nadat ik beëindigd werd als advocaat. Mijn vader?? Ja, heus, mijn vader. Mijn oma was kleermaakster en zij leerde ook haar jongens alles dat nodig was om zelfstandig te kunnen zijn. In die zin kun je wel zeggen dat ze haar tijd ver vooruit was. Enfin, zo leerde mijn vader dus ook patroontekenen en naaien. Mijn toga is inclusief het patroon volledig – met zorg, liefde en aandacht – met de hand gemaakt door mijn vader. Iedere keer als ik hem in het Gerechtsgebouw weer aantrek, voel ik die zorg, liefde en aandacht en ga ik met nét een beetje meer vertrouwen de rechtszaal in.

Gelukkig is mijn vader er nog, maar er komt vast ooit een dag dat deze toga nòg meer betekenis krijgt…